Kurtuluşun şifresi, eski filmler
Sinema sektörünün içinde bulunduğu krizin boyutu eski filmlerin yeniden gösterime çıkarılmasıyla gözler önüne serildi.
Peki böylesine yüksek ölçekteki zararın ana nedenleri nedir?
Öncelikle şu soruyu sormak gerekiyor; “İzleyici az olduğu için mi film yok yoksa film olmadığı için mi izleyici yok?”Net cevabını bilen beri gelsin.
Yapımcılarla ettiğim sohbetlerde, yaptığım röportajlarda zaman zaman “Bir filmin izleyicilerin ilgisine mazhar olmasının formülü nedir?” sorusunu yöneltirim.
“Formül; genele hitap edecek bir hikâye, iyi senaryo, başarılı yönetim, oyunculuk performansı, etkileyici müzik, doğru gişe zamanlaması… Bunların hepsini birleştirip bir film çeksen bile yüksek gişe garanti değil. Öyle olsaydı hiçbir yapımcı hiçbir filmden zarar etmezdi” şeklinde cevap verirlerdi.
Pandemi dönemi sonrasında izleyici sayısının düşmesiyle birlikte sinema sektörü zor zamanlardan geçiyor.
İzleyici sayısındaki düşüşün ana nedeni pandemi dönemindeki eve kapanmadan dolayı filmleri evde dijital platformlarda izleme alışkanlığının oluşması. O dönemde çekilen birçok sinema yapımının dijital platformlara yönlendirilmesiyle izleyicilerin, filmi evde izleme alışkanlığı daha da arttı.
Ne var ki yapımcılar için evdeki hesap çarşıya uymadı. Disney Plus’ın 1 Temmuz 2023’te Türk yapımlarını, aniden platformdan kaldırması yapımcıları şoke etti. Yapımcılar, platformdan kaldırılan filmleri, Disney Plus ile yapılan anlaşma gereği sinema salonlarına da çıkamadı. Her ne kadar paralarını almış olsalar da yapımcılar , filmlerini, izleyicilere ne sinema salonunda ne de dijital platformda ulaştırabildi. Böylelikle “Dimyat’a pirince giderken evdeki bulgurdan olundu” gibi bir durum ortaya çıktı.
Günün sonunda izleyicilerin filmleri evde izleme alışkanlığının gelişmesiyle günün sonunda sinema salonlarında Türk filmleri için oluşan gişe tablosu şöyle şekillendi;
İzleyici kaybının yüksekliğini gözler önüne sermek şöyle mümkün; Son 10 yılda; pandemi dönemi öncesinin en düşük gişesiyle pandemi dönemi sonrasının en yüksek gişesi arasında 12 milyon fark olması, izleyici kaybının yüksekliğini gözler önüne seriyor.
Türk ve yabancı filmler olmak üzere, tüm zamanlarda 71.188.594 izleyiciyle en çok bilet kesilen yıl, 2017 oldu. Tüm zamanların gişe rekorunu kıran ‘Recep İvedik 5’, 7.437.050 kişi tarafından izlendi.
Yüksek orandaki izleyici kaybı, yapımcıları yeni filmler çekme konusunda çekimser bıraktı. Her ne kadar sinemanın devamı için film çekmek zorunda olmalarını bilseler de izleyici kaybının yanına artan maliyetler de eklenmesi düğümü daha da sıkılaştırdı.
Çekilen yeni film sayısının azalmasıyla sinema salonu işletmecileri, kendilerini nostalji rüzgarına bırakmak zorunda kaldı. İşletmeciler, salonların boş kalmaması adına 2024’te 37 adet eski filmi yeniden gösterime çıkardı.
2024’te gösterime giren eski filmlerden biri de 2002 yapımı ‘Yüzüklerin Efendisi: İkiz Kule oldu. Filmi, ikinci gösteriminde sadece 43 kişi izledi.
Peki eski filmlerin gişeye katkısı ne kadar oldu?
2024’te gösterime giren filmlerin % 7’si 2023’ten önce gösterime giren filmlerden oluştu. Öyle ki aralarında 1972 yapımı film bile bulunuyor. 37 film, toplamda 189.529 kişi tarafından izlendi. Kimi film tatmin edici ölçüde izlendi kimi film ise sinema salonunun elektrik masrafını bile karşılamadı. Bu da; 32.962.547 olan toplam gişenin % 0.57’sine denk geliyor.
2024’te gösterime giren 2009 yapımı ‘Alacakaranlık’, ikinci gösteriminde 57.550 izleyiciyle birçok yeni filmden daha çok izlendi.
Her ne kadar eski filmlerin de izleyici sayısı düşük olsa da işletmeciler, çekilen yeni film sayısının azalmasıyla vizyon takviminde boşluk oluşmamasını amaçlıyor. Ayrıca geçmişte izleyicilerin ilgisine mazhar olan filmlerle dikkatleri çekerek izleyicilerin ayağını tekrar sinema salonlarına alıştırma hedefleniyor.
Oscar ödüllü 1972 yapımı ‘Baba’, 53 yıl sonra beyazperdeye yeniden yansıyacak.
İşletmeciler, bu amaçla bu yıl da eski filmleri gösterime çıkacak. Hem de ilk gösterimlerinde büyük ilgi gören, Oscar kazanan filmler…Şu anda belli olan takvimde; yüksek bütçeli, geçmişte yüksek gişe yapan 31 yabancı film izleyicilerle yeniden buluşacak.
Ayrıca aralarında ‘Çakallarla Dans 7’nin de yer aldığı geçmiş dönemin Türk filmleri de gösterime çıkarılacak.
‘Çakallarla Dans 7’
NİSAN
♦ Başlangıç
♦ Tenet
♦ Leon – Sevginin Gücü
♦ Yıldız Savaşları Bölüm III – Sith’in İntikamı
♦ Yıldızlararası
♦ Ucuz Roman
‘Başlangıç’
MAYIS
♦ Örümcek Adam
♦ Baba
♦ Örümcek Adam 2
♦ Örümcek Adam 3
♦ The Matrix
♦ The Matrix Reloaded
♦ The Matrix… Revolutions
‘Örümcek Adam’
HAZİRAN
♦ Da Vinci’nin Şifresi
♦ Terminatör 2: Kıyamet Günü
♦ Cehennem
‘Da Vinci’nin Şifresi’
TEMMUZ
♦ Costantine
♦ Ben Efsaneyim
♦ Dikey Limit
♦ 2012
‘Costantine’
AĞUSTOS
♦ Batman Başlıyor
♦ Kara Şövalye
♦ Kara Şövalye Yükseliyor
♦ Hobbit: Beklenmedik Yolculuk
♦ Hobbit: Smaug’un Çorak Toprakları
‘Batman Başlıyor’
EYLÜL
♦ Hobbit: Beş Ordunun Savaşı
♦ İnanılmaz Örümcek Adam
♦ İnanılmaz Örümcek Adam 2
♦ Örümcek Adam: Eve Dönüş
‘Hobbit: Beş Ordunun Savaşı’
EKİM
♦ Örümcek Adam: Evden Çok Uzakta
♦ Örümcek Adam: Eve Dönüş Yok
‘Örümcek Adam: Evden Çok Uzakta’
